Akne skarları (izleri )genç yaşlı herkesde üzüntü, depresyon ve özgüven kaybı gibi psikososyal stres kaynağı olabilir. Erken dönemlerde akne tedavisi iz skar oluşumunu büyük ölçüde önler.
Akne skarları görünüm olarak 2 gruba ayrılırlar.
- Atrofik (deriden çökük ) skarlar
- Hipertrofik (deriden kabarık ) skarlar
Atrofik Skarlar
Akne skarlarının %80-90’ı kolajen doku kaybı ile oluşan atrofik skarlardır, hipertrofik skarlardan yaklaşık 3 kat daha sık görülür. Bunlarda başlıca
A) İcepick (buz kıracağı veya kazma izi tipinde),
B) Boxcar (vagon tipi)
C) Rolling (yuvarlak veya dalgalı tip) skarlar olarak sınıflandırılmaktadır
İcepick skar (pitted skar) (%60-70): Keskin sınırlı, keskin tabanlı, buz kırıcının deride oluşturduğu tahribatı anımsatan, yüzeyi geniş, tabanı dar (1-2 mm) “V” şeklinde, dermis ve subkütan dokuya uzanabilen derin skarlardır.
Rolling skar (%15-25): Hafif meyilli, köşeli, dalgalı, çukurlu, tümsekli, keskin sınırlı olmayan, gergin, 4-5 mm’den geniş skarlardır “M” şeklinde tanımlanırlar. Fibröz bantlar dermisten subkutise doğru uzanır, yüzeye dalgalı görünüm verir. Zemini döşeyen epidermis atrofiktir.
Boxcar skar (%20-30): “U” şekilli, “icepick” skarlardan daha geniş, yuvarlak, poligonal veya lineer geniş yüzeyli, geniş düz tabanlı skarlardır. Skar zemininde epidermal atrofi yoktur. Yüzeyel skarlar 0,5 mm’den az derinlikte olup yüzeyel-orta dermiste lokalize olurken; 0,5 mm’den fazla derinlikte olan skarlar retiküler dermise ulaşır.
Hipertrofik (deriden kabarık ) skarlar
Artmış kolajen depolanması ve azalmış kolajenaz aktivitesi ile ilişkilidir. Hipertrofik skarlar tipik olarak pembe, deriden kabarık, düzgün yüzeyli keskin sınırlı lezyonlar ile karakterize olup diğer dermal skarlar ile benzer histopatolojik özellikler gösterirler.
Akne Skarlarında (izlerinde ) tedavi planı
Akne izlerinde tedavi kişiye özgüdür. Kişinin skar tipi başta olmak üzere bir çok faktör değerlendirilerek tedavide kişiye özgü bir plan çıkartılır. Akne izlerinde tedavi seçiminde kullanığım başlıca kriterler şunlardır;
Aktif akne lezyonlarının varlığı
Hastanın Fitzpatrick deri tipi
Yaş
Cinsiyet
Skar şiddeti
Skar tipi ve lokalizasyonu
Akne izi tedavisinde kullandığım başlıca yöntemler ise;
Akne Skar Tedavileri | |
Girişimsel tedaviler | İlaçla tedaviler |
Atrofik skar (deriden çökük) | Atrofik skar |
Fraxionel Lazer
Altın iğne Radyofrekans Kimyasal Peeling Yumuşak doku artırımı Subsizyon Punch eksizyon |
İzotretinoin
Topikal retinoidler |
Hipertrofik skar (deriden kabarık ) | Hipertrofik skar (deriden kabarık ) |
Ablatif lazer | Kortikosteroid
Silikon jel |
Hiperpigmentasyon | Hiperpigmentasyon |
Glikolik asit
Salisilik asit yüzeyel peeling BBL Lazer |
Retinoid,
Azaleik asit, Hidrokinon Modifiye Kligman |
Buradaki tedavileri kişiye özgü planlayıp uygulama yapıldığında başarılı sonuçlar elde etmekteyiz.